Od wielu lat, wywołując różne emocje, toczy się dyskusja na temat zmian klimatycznych. Społeczeństwo, w tym naukowcy, podzieliło się na zwolenników i przeciwników roli człowieka w tym zjawisku. Dowodzi to, jak ciągle mało wiemy. Formułujemy hipotezy dotyczące przeszłości, ale wobec przyszłości jesteśmy bezradni. Wynika to z faktu, że mimo że znamy już wiele czynników, które wpływają na stan obecny, jeszcze jest wiele, których nie znamy, a które mogą kształtować zmiany w środowisku. Znaczenia nabierają coraz częściej występujące w szerokościach
geograficznych Europy Środkowo-Wschodniej zjawiska ponadprzeciętne i katastrofalne. Dokumentowanie takich zdarzeń, wyjaśnienie przyczyn ich powstawania oraz przewidywanie skutków staje się współcześnie jednym z najważniejszych zadań badań środowiskowych.
Bardzo ważnym działaniem jest także upublicznianie informacji o środowisku i to zarówno adresowanych do specjalistów, jak i do szerokiego odbiorcy.
Po raz dwunasty oddajemy w ręce czytelników zeszyt Monitoring Środowiska Przyrodniczego. Tradycyjnie składają się na niego cztery działy: Koncepcje, Metody, Wyniki, Edukacja.
W dziale Koncepcje znajdziecie Państwo jeden artykuł przedstawiający projekt monitoringu środowiska wodnego dla zlewni Kamieńczyka. Do działu Metody przyjęliśmy artykuł prezentujący metodyczne aspekty pobierania próbek opadów do oznaczania metali ciężkich. W pracy przedstawiono rezultaty eksperymentu, w którym porównano wyniki pomiarów zawartości metali ciężkich w próbkach opadów podkoronowych i spływów po pniach drzew.
Wynikowa część zeszytu zawiera 11 artykułów. Dotyczą one: zależności ciśnienia korzeniowego od przewodności hydraulicznej radialnych korzeniowych szlaków wodnych przy zastosowaniu modelu korzenia jako membrany porowatej. Autorzy po raz pierwszy przedstawili matematyczny opis parcia korzeniowego jako zjawiska zależnego od struktury korzenia. Kolejny artykuł wyjaśnia rolę zapór naturalnych w rozprzestrzenianiu się zanieczyszczeń komunikacyjnych. Znajdziemy również genezę i przebieg wezbrań w zlewni Bystrzanki oraz zapoznamy się z oceną aktualnego stanu geoekosystemów Polski, dokonaną na podstawie geowskaźników. Kolejne dwa artykuły dotyczą wyników badań prowadzonych w centralnej części Gór Świętokrzyskich. Bardzo ważnym problemem środowiskowym, zaprezentowanym w zeszycie, jest funkcjonowanie obiektów gospodarki stałymi odpadami komunalnymi.
Z zadowoleniem należy stwierdzić, że czasopismo Monitoring Środowiska Przyrodniczego cieszy się coraz większym zainteresowaniem wśród autorów zagranicznych. W zeszycie noszącym numer 12 zamieszczamy 3 artykuły autorów zagranicznych dotyczące: migracji metali ciężkich w glebach, oddziaływania między sulfopochodnymi DB18C6 z jonami K+, Na+, Ca2+ w roztworach wodnych i alkoholowych oraz wpływ substancji wykazujących efekt antyhipoksyjny na transport wapnia w mitochondriach.
W dziale Edukacja znajdziecie Państwo artykuł, o refleksyjnie brzmiącym tytule, poświęcony instytucji opłat za korzystanie ze środowiska.
Z nadzieją, że zawarte w zeszycie nr 12 artykuły naukowe znajdą zainteresowanie u czytelników, serdecznie dziękuję Radzie Redakcyjnej, recenzentom tematycznym i zewnętrznym za dbanie o wysoki poziom naukowy czasopisma, a Autorom za interesujące materiały, które nań się składają.
Kielce, grudzień 2011 Marek Jóźwiak
