Intensyfikowane badania monitoringu zintegrowanego obejmują swoim zakresem nowe tematyczne problemy i geograficzne regiony. Nawiązywane są także międzyzespołowe i międzynarodowe współprace. Są to elementy stymulujące podejmowanie przez uczestniczących aktywnie badaczy częściowych syntez ze zbieranych w procesie monitoringu ciągłych danych o funkcjonowaniu geoekosystemów, a także – co ma istotne znaczenie – proponowanie nowych metod badań terenowych i laboratoryjnych oraz syntez o aspektach aplikacyjnych. Niewątpliwym dowodem tego trendu jest nie tylko podnoszący się poziom intelektualny oferowanych do publikacji opracowań, ale także poszerzający się zespół badaczy reprezentujących różne dziedziny nauk przyrodniczych i pokrewnych, którzy przedstawiają czytelnikom wyniki dotychczasowych dociekań i postęp w poglądach uzasadniony wiedzą zdobytą w systemie monitoringu. Dzięki temu trendowi rozwojowemu w kolejnym zeszycie „Monitoringu Środowiska Przyrodniczego”,w układzie treści – koncepcje, metody, wyniki, edukacja – mamy możliwość przedstawienia naszym czytelnikom jedenastu artykułów naukowych wnoszących nowe impulsy do systemowego ujmowania przemian zachodzących w różnych ekosystemach, a także dotyczących geograficznych problemów działalności człowieka.
W części „Koncepcje” przedstawiono propozycję podstaw metodycznych ekologicznej analizy krajobrazu kulturowego Polski Środkowej z tradycyjną, rozdrobnioną gospodarką rolną w celu ochrony i zachowania ukształtowanej tam bioróżnorodności na płaszczyźnie geotopu, biotopui utylitopu, na przykładzie testowego obszaru na Wyżynie Łódzkiej.
W części „Metody” zawarte są dwie publikacje z propozycjami rozszerzenia analizy stężeń metali w wodach o procedurę analizy metali zaadsorbowanych na zawiesinie i innych cząstek stałych oraz zakresu programu monitoringu hydrologicznego w obszarach polarnych dla polskich stacji polarnych w Arktyce i Antarktyce.
Wynikowa część zeszytu zawiera siedem pozycji. Dotyczą one roli wybranych czynników meteorologicznych i hydrologicznych w kształtowaniu przewodności elektrolitycznej właściwej i pH wody w zlewni rzeki Bystrzanki, kumulacji metali ciężkich i związanych z tym zmian morfologicznych w plechach porostu wskaźnikowego, dynamiki składu chemicznego w systemie obiegu wody w zlewni jeziora na wyspie Wolin w dziewięcioletnim okresie, czasowej zmienności opadu organicznego w drzewostanach jodłowo-bukowych w okresie 13 lat na głównym masywie Łysogór, czasowej zmienności struktury przestrzennej maksymalnych dobowych opadów w oparciu o 25-letnie dane meteorologiczne z obszaru Polski, wpływu zbiornika retencyjnego na dobowe cykle temperatur wód w rzece Ropie, poniżej zbiornika oraz analizę struktury zgrupowań fauny biegaczowatych w lesie wyżynnym w Szymbarku.
W części „Edukacja” zamieszczono wspomnienie o wybitnym przyrodniku prof. dr. hab. Stefanie Kozłowskim.
Z nadzieją, że opublikowane w zeszycie nr 8 „Monitoringu Środowiska Przyrodniczego” artykuły
naukowe znajdą zainteresowanie u czytelników, zapraszamy autorów do dalszej współpracy
z naszym wydawnictwem.
Kielce, grudzień 2007 Marek Jóźwiak, Alojzy Kowalkowski
