Oddajemy w ręce czytelników kolejny 15 numer zeszytu Monitoring Środowiska Przyrodniczego. Na podstawie nadesłanych materiałów zakwalifikowano je do trzech działów: Metody, Wyniki, Edukacja.
W dziale Metody znalazł się artykuł przedstawiający propozycję metody wykorzystującej czerwoną krzyżówkę kalifornijską (Eisenia foetida Sav.) do zooremediacji gleb zanieczyszczonych, toksycznymi odciekami pochodzącymi z wysypisk komunalnych. Badaniu podlega gleba zadana odciekami pobranymi z dziesięciu, zlokalizowanych na terenie województwa świętokrzyskiego wysypisk komunalnych. Odzyskanie wartości rolniczych zanieczyszczonych gleb ma wykazać przydatność Eisenia fetida w procesach remediacyjnych.
Wynikowa część zeszytu zawiera siedem artykułów. Dotyczą one: określenia przydatności malakofauny w ocenie dynamiki sezonowej drobnych zbiorników wodnych. Badania prowadzono na 22 drobnych zbiornikach wodnych położonych w pobliżu Jeziora Łuknajno (Mazurski Park Krajobrazowy); Bilansu wodnego i denudacji chemicznej Lewińskiej Strugi w profilu Domysłów w latach 2009-2011. W artykule zamieszczono wyniki systematycznych pomiarów realizowanych w Stacji Monitoringu Środowiska Przyrodniczego w Białej Górze; kolejny artykuł dotyczy także bilansu wodnego, ale w zlewni Strugi Toruńskiej (Stacja ZMŚP w Koniczynce) wykonanego na podstawie modelu SWAT z wykorzystaniem metod GIS. Bardzo interesujący jest artykuł przedstawiający wyniki analizy zmienności wybranych parametrów koryta dolnej Wisły, dla zatorowych i niezatorowych odcinków rzeki. Przedmiotem kolejnego artykułu były badania flory najbardziej skażonych siedlisk w obrębie międzytorzy na dworcach i stacjach kolejowych w północno-wschodniej Polsce. Autorzy przebadali 27 stanowisk i poddali szczegółowej analizie 20 gatunków o największej frekwencji. Stwierdzili, że specyfika tej grupy na tle całości badanej flory polegała na większym udziale terofitów (zwłaszcza obcego pochodzenia) oraz roślin o wyższych wymaganiach względem światła i związanych z podłożem o pH bliskim obojętnemu.
Bardzo ciekawe badania przeprowadzono w Południowej Ukrainie, gdzie badano florę kurhanów. Stwierdzono, że kurhany stanowią mikro-centra różnorodności florystycznej, a także refugia flory stepowej. Jest to istotne wobec faktu, że stepy są dziś najbardziej zagrożoną formacją roślinną Europy.
Ostatnim w części wynikowej jest artykuł dotyczący ocena wartości wskaźnikowej fitocenoz Typhetum latifoliae w małych zbiornikach wodnych w krajobrazie porolnym Mazurskiego Parku Krajobrazowego. Autorzy wskazują, że ze względu na znaczne zróżnicowanie i zmienność chemizmu wód zbiorników astatycznych oraz szeroki zakres tolerancji ekologicznej pałki szerokolistnej, woda pochodzącą z fitocenoz Typhetum latifoliae nie wykazuje cech charakterystycznych satysfakcjonująco odróżniających ją od wód pochodzących z innych fitocenoz szuwarowych.
W dziale Edukacja zamieszczono artykuł przedstawiający historię tworzenia się sieci badawczych poświęconych zagadnieniom ekologicznym. Omówiono cele statutowe, naukowe i ramy operacyjne największych sieci długookresowych badań ekologicznych – ILTER i Alter-Net. W pracy przedstawiono historię tworzenia się sieci badawczych poświęconych zagadnieniom ekologicznym. Omówiono cele statutowe, naukowe i ramy operacyjne największych sieci długookresowych badań ekologicznych – ILTER i Alter-Net. Przedstawiono założenia programowe realizowanego w ramach programu Life+ projektu EnvEurope, który stanowi działanie wspierające sieci LTER-Europe.
Z nadzieją, że opublikowane w zeszycie nr 15 artykuły naukowe znajdą zainteresowanie u czytelników serdecznie dziękuję Radzie Redakcyjnej i Recenzentom za dokładanie starań o wysoki poziom naukowy czasopisma, a Autorom za interesujące wyniki badań.
Jednocześnie informujemy, że w roku 2014 ukażą się dwa zeszyty (nr 15 i 16), co w połączeniu z jakością artykułów powinno wpłynąć na uzyskanie większej ilości punktów.
Kielce, sierpień 2014 Marek Jóźwiak
